Page 39 - Çalıkuşu kasım 2022_son
P. 39
“TOPRAK ANA”DAN HAYATA
AYTEN YADİGÂR
Trakya Anadolu İmam Hatip Lisesi
İngilizce Öğretmeni
“.... Her an düşebilirdi.
Korkuyla bağırdım:
-İn o bisikletten, düşeceksin!
O ise daha hızlı sürmeye başladı. Avlu kapısına yöneldi, sokağa çıktı. Ben de koştum peşinden. Ama o
sokağa çıkar çıkmaz hızını iyice artırdı. Bisikletiyle uçuyordu sanki ve az sonra gerçekten de uçtu: Bisiklet bir
yana, o bir yana düştü. Koştum, tutup kaldırdım ve azarlamaya başladım:
-Kendini öldürmek mi istiyorsun sen! Nedir bu yaptığın? Artık bisiklete binmek yok sana!
Artık hiç düşmem büyükanne, diye cevap verdi bana. Düşmek nasıl oluyormuş anlamak istedim, şimdiye
kadar hiç düşmedim de…”
Tekirdağ İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün “Her Kitap Bir Dünya Projesi” kapsamında okuduğumuz Cengiz
Aytmatov’un “Toprak Ana” adlı eserinde, büyükanne Tolgonay ile torunu Canbolat arasında geçiyor bu
konuşma. Eşini ve üç oğlunu savaşta, gelinini ise bebeğinin doğumunda kaybeden büyükanne için torunu çok
kıymetli. Bu yüzden kendince tedbirler alarak olası tehlikelerden korumaya çalışıyor onu... Büyük oğlunun
bisikletini saklaması da bu tedbirlerden biri…
Günün birinde bisikleti bulup işler hale getiren Canbolat’ı bisiklet sürerken gördüğünde fazla tepki vermesi
de onu koruma duygusundan kaynaklanıyor Buraya kadar çocuklara karşı koruyucu davranış sergileyen
büyüklerin bu tutumunun gerekçesi, romandaki büyükanne karakterinin şahsında izahını buluyor. Ancak
torunun verdiği cevap da aşırı korumaya maruz kalmanın çocuk cephesinde nasıl bir karşılığı olduğunu
anlamak açısından dikkate değer: “Artık hiç düşmem büyükanne… Düşmek nasıl oluyormuş anlamak istedim,
şimdiye kadar hiç düşmedim de…”
…
Edebi bir eserin olay örgüsü içinde roman karakterleri arasında geçen bu diyalogun, insan, aile ilişkileri ve
ebeveyn tutumlarına dair gerçek hayatta da bir karşılığı var. Ebeveyn olmanın insanı düşünce ve hassasiyetler
38