Page 45 - Çalıkuşu Dergisi Mayıs_2023

3- Kaçma (ders çalışmayı bırakma, sınavı yarıda bırakma, ödevleri yarıda bırakma, bir derse başladığın-
da bunun faydasız olduğunu düşünüp masadan kalkmak, masaya hiç oturmamak) kaçınma (ders çalışmayı
ertelemek, sınav günleri rapor almak, sınavlara girmeme çabası sınanacağı ortamlardan uzak durmak) gibi
davranışsal belirtiler.
Öğretmenim sınav kaygısının bahsettiğiniz belirtileri bizim çocuğumuzda var ama nasıl oluştu bunlar? Biz
elimizden geleni yaptığımızı düşünüyoruz. Evet bir çok aile elinden geleni yapıyor çocukları için hem maddi
hem manevi sunabildikleri imkanı sunmaya gayret ediyorlar ancak bu sadece velilerin ya da sadece öğrencinin
ya da sadece sosyal çevrenin tek başına yaratabileceği bir sağlık ortamı değil. Burada bir işbirliği gerekiyor.
Sınav kaygısını arttıran nedenlerin başında gelen sınavla ilgili gerçekçi olmayan olumsuz otomatik düşün-
celer ve inanışlar bu süreci etkileyen en önemli nedendir. Özellikle mükemmeliyetçi ve rekabete yatkın kişilik
özellikleri olan bireylerde sık görülmektedir. Yakın çevrenin beklentisi de sınav kaygısının artmasında önemli
bir rol oynar. Ailenin yanlış tutumu mükemmeliyetçi yaklaşımlar yüksek beklenti düzeyi başarısız olma kor-
kusu zamanı etkin kullanamamak kendini sınava hazır hissetmemek verimli ders çalışmamak ve hedef belir-
sizliği diğer nedenler arasındadır. Performans ile ilgili olumsuz beklentiler var olan fizyolojik belirtilerle ilgili
olumsuz düşünceler üretmek ve kendisini başkalarıyla kıyaslama eğitimi de sınav kaygısını arttıran nedenler
arasındadır. Fizyolojik ihtiyaçların karşılanmaması özellikle uykusuzluk dengesiz beslenme asosyal yaşam ya
da aşırı sosyal bir yaşam biçimi de sınav kaygısını arttırmaktadır.
Sınav kaygısından kurtulmak için neler yapabiliriz?
1. Sınava düzenli olarak yeterince çalışma konusunda kendinizi motive edin.
2. Sınav öncesinde sizi mutlu edecek sevdiğiniz yararlı besinler tüketin.
3. Sınav konusunda olumsuz düşünceleriniz yoğunsa spor yapın.
4. Uykunuz düzenli olsun, günlük 7-8 saat uyuma konusunda kendinizi programlayın.
5. Sevilen kişilerle boş zamanlarda iletişimde olun ve onlarla vakit geçirin.
6. Motivasyon sağlayıcı hobileriniz varsa kesinlikle yapın.
Aileye düşen görevler
Çocuğunuzun kendisiyle ilgilendiğinizi ihtiyacı olduğunda yardım edeceğinizi bilmesini sağlayın.
Sınavı öğrenci gözünde hayati değer taşıyan büyük bir olay gibi göstermemeye çalışın bu durum öğrencide
isteksizlik ve aşırı tedirginlik oluşturur.
Çocuk ve ailesinin sınava ilişkin ürettikleri olumsuz düşünceler sınavdan önce sınavın sonucuna ilişkin
olumsuz tahmin yürütmeler karşılaşılan herhangi bir güçlükten sonra sınavın başarılı geçmeyeceğine yönelik
atıfta bulunulması da yine çocuğun kaygı düzeyini artırmaktadır.

Yakup ZANBAK
Psikolojik Danışman

43