Page 24 - çalıkuşu-2-convert.cdr
P. 24
Nihad Sâmi Bey'in en önemli çalışmalarından biri ''Resimli Türk Edebiyatı Tarihi'' idi.
Resimli Türk Edebiyatı Tarihi'ni1948'de neşretmiştir. Yedi Gün Yayınevi, eseri önce fasiküller halinde basmış, sonra kitap olarak yayımlamıştır.
Eserleri Yeryüzünde imparatorluk olabilme talihine
Banarlı genç yaşından itibaren çeşitli türlerde ulaşmış diller, bunun için sayılıdır, birkaç tanedir. Bunların
eserler yazmaya çalıştı. Otuza yakın piyes, elli şiir, hikâye başlıcaları Lâtince, Arapça, İngilizce ve Türkçedir. Bunlar
ve roman denemelerinde bulundu. içinde imparatorluk dili oluşunun mânâsını, ehemmiyetini
… ve hattâ şerefini idrak eden dil de İngilizcedir.
''Tuna yelleri de suda oynuyor '' Bahtiyardır o İngilizce ki onda her dilden kelime
Sularda bayraklar yanıp sönüyor vardır.'' cümlesi bunun için söylenmiştir. Çünkü İngilizcede
Tuna'yı gördükçe kanım kaynıyor yalnız Lâtince ve Fransızcadan gelme kelime sayısı yüzde
Kanlı yaş dökerken gördüm ninemi yetmiş beş nispetindedir. Fakat İngilizler, bu dilin dünyanın
Kızılırmak mıdır bu sel Tuna mı'' beş kıtası üzerindeki hâkimiyetleri tarihinin büyük eseri
Lise Ders Kitapları olduğunu bilirler. Bu kelimelerine bir zafer ve şeref hatırası
1930 yılından itibaren hocalık yapan Banarlı nazarıyla bakarlar.
1940'lardan sonra liseler için edebiyat ders kitapları yazdı Esasen bu kelimeler, hangi dilden gelirse gelsin şimdi
ki 1990'ların başına kadar bu kitaplar okutuldu. İngilizcedir. ''Question'' kelimesi Fransızcadır, fakat
Banarlı memleket sathında yayılan lise ders ''kuveşçin'' İngilizcedir.
kitaplarında metin seçiminde şu prensibe dayanmaktadır: …
''Körpe dimağlara edebiyat tarihi bilgisi ve edebiyat zevki İşte Türk dili de böyledir. Türkçe daha Asya
ile beraber milliyet, fazilet, ahlak, ecdâda hürmet, mâzi topraklarında iken Çin, Kore, Hind, İslav, İbrâni, Yunan
şuuru gibi hasletler aşılama...'' dilleri ile kelime alışverişi yapmıştır. Son zamanlarda
Edebiyat Tarihi Çalışmaları yanlışlıkla öz Türkçe sanılarak Türkiye Türkçesinin
Nihad Sâmi Bey'in en önemli çalışmalarından biri yaşayan kelimeleri ile değiştirilmek istenen bazı sözlerin,
''Resimli Türk Edebiyatı Tarihi'' idi. Resimli Türk Edebiyatı araştırınca asıllarının Çince, Moğolca, Soğdca, Yunanca
Tarihi'ni 1948'de neşretmiştir. Yedi Gün Yayınevi, eseri vb. çıkması bundandır.
önce fasiküller halinde basmış, sonra kitap olarak İslâm medeniyeti asırlarında ise Türkler,
yayımlamıştır. Banarlı 22 sene sonra eser üzeninde dünyanın üç kıtasına millet olarak bayrakları altında
çalışarak yeni bilgilerle zenginleştirerek 1971 senesinde tuttukları topraklardan vergi alır, borç alır, mahsul toplar
Milli Eğitim Bakanlığı Bin Temel Eser serisinde gibi kelime de toplamıştır.
basılmasına karar verdi ve eser iki cilt halinde 1266 sayfa Böylelikle bütün bu ülkelere yalnız kuvvetiyle
olmak üzere fasiküller halinde basılmaya başlandı. Kitap değil, kültür kuvvetiyle de söz geçirmişlerdir.
ancak ölümünden sonra, 1980'de tamamlandı. Bu yerlerden derlenen, bu topraklarda hüküm
Muhteşem diyebileceğimiz Resimli Türk sürdüğümüz asırlarda Türkçeye giren ve Türkleşen
Edebiyatı Tarihi bütün öğretmen ve öğrencilerin başucu kelimeler bizim zafer ve şeref asırlarımızın canlı mirasıdır,
kitabı olurken büyük bir boşluğu da böylece tamamlamış aziz hatıralarıdır. Çünkü onların kökleri başka dillerde olsa
oldu. bile, sesleri ve mânâları Türkçedir.
Ve ''Türkçenin Sırları'' En bildiğimiz, en sevdiğimiz ve bazılarının
Bugün öğrencilerimizin başucu kitaplarından biri uğrunda öldüğümüz kelimeler oldukları için şimdi size
olan ''Türkçe'nin Sırları'', Hoca'nın Türk dili üzerine yazdığı binlerce ve binlerce kelimenin bu vasıfta olanlarından
yazıların kitaplaştırılmış halidir. Hoca Türk dilinin mânâ ve birkaç tanesini tekrarlıyorum: Anadolu, İstanbul, Ankara,
âhenk güzelliklerine, inceliklerine, büyük bir milletin ifade İzmir, Edirne, Erzurum, İnegöl, Marmara, Dicle, Fırat,
vasıtası olmasına dair hususiyetleri kitaptaki yazılarında dünya, sevda, insan, cami, minare, kubbe, türbe, Mehmet,
belirtilmiştir. Ayşe, Elif, Çoban, çınar, badem, selvi, nar, gül, beyaz,
“Türkçeyi Sevmek” laciverd, akıl, zekâ, kafa, kale, sokak, çarşı, Pazar, vatan,
Biz Türk dilinin, bu dilin dünya milleti arasında millet, hürriyet, istiklâl, hava ateş, su…
mevkiini ve karakterini bilmemek, hesaplamamak gibi Bu kelimeler, evet bu ve bütün böyle kelimeler,
vahîm bir hatada bulunuyoruz. kökleri hangi dilde olursa olsun Türkçedir.''
Çünkü Türk dili herhangi küçük ve başkalarına Nihad Sâmi Banarlı'yı ne yazık ki çok genç yaşta,
mahkûm bir millet dili değil, tarihin daha ilk anlarından 13 Ağustos 1974'te 67 yaşında kaybettik.
başlayarak bir imparatorluk dilidir. Çok isabetli bir kararla Tekirdağ, bu büyük hocaya
Her dil imparatorluk dili olamaz, çünkü her millet sahip çıkmasını bilmiş ve onun adını bir okulumuza
imparatorluk kuramaz. vermiştir. Takdir ve teşekkürlerimizle…
24